Poszukiwanie dokumentów w IPN
Instytut Pamięci Narodowej (IPN) to urząd, w którym można uzyskać informacje na temat osób represjonowanych w XX w. W tym celu należy skompletować odpowiednie dokumenty i przedstawić je razem z wnioskiem w miejscowym oddziale Instytutu.
Kwerenda, czyli poszukiwanie dokumentów w IPN może być procesem wymagającym pomocy pełnomocnika. W Kancelarii Adwokackiej Krakowscy Adwokaci zapewniamy pomoc prawną oraz oferujemy wsparcie podczas postępowania administracyjnego w sprawie udostępnienia dokumentów z zasobów IPN. Zapraszamy do kontaktu.
Co to jest IPN?
Instytut Pamięci Narodowej (IPN) jest urzędem, który zajmuje się historią Polski i jej obywateli w XX w, w szczególności okresem II wojny światowej i PRLu. W urzędzie tym zbierane są i przechowywane dokumenty powstałe w okresie od 22 lipca 1944 r. do 31 lipca 1990 r. Dokumenty te mogą być udostępniane do wglądu uprawnionym osobom. Instytut prowadzi śledztwa w sprawie przestępstw popełnianych na obywatelach przez organy władzy publicznej, w tym morderstw i represji, którym poddawani byli przedstawiciele opozycji demokratycznej. Dokumentuje on również historię osób represjonowanych w tamtym czasie.
Poszukiwania IPN
Instytut zajmuje się także poszukiwaniem miejsc kaźni i zbiorowego pochówku Polaków poległych wskutek przeciwstawiania się systemowi totalitarnemu lub przez represje totalitarne i czystki etniczne od 8 listopada 1917 r. do 31 lipca 1990 r. Wśród celów działania Instytutu jest upamiętnianie historycznych wydarzeń, postaci i miejsc, edukacja publiczna z zakresu historii, prowadzenie badań naukowych nt. historii Polski w XX wieku itp.
Poszukiwanie dokumentów w IPN - osoby represjonowane
Dokumentacja sporządzona przez organy administracji, sądy, prokuratury organy bezpieczeństwa państwa Polski Ludowej została przejęta przez IPN i znajduje się w jego zasobach. Poza walorem historycznym i statystycznym obecnie służy ona osobom prowadzącym badania naukowe czy autorom publikacji. Jest również udostępniana osobom represjonowanym lub ich rodzinom celem poznania prawdy historycznej. Szczególnie interesujący z prawnego punktu widzenia jest jej walor dowodowy, a co za tym idzie możliwość wykorzystania jej w postępowaniach sądowych dotyczących dochodzenia odszkodowania lub zadośćuczynienia od Skarbu Państwa za represje.
Poszukiwanie dokumentów w IPN a odszkodowanie lub zadośćuczynienie dla osób represjonowanych
Zgromadzona przez IPN dokumentacja jest szczególnie istotna w sprawach osób pokrzywdzonych z powodu działalności niepodległościowej. Zgodnie z ustawą o uznaniu za nieważne orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego, osobie, wobec której stwierdzono nieważność orzeczenia albo wydano decyzję o internowaniu w związku z wprowadzeniem w dniu 13 grudnia 1981 r. w Polsce stanu wojennego, przysługuje od Skarbu Państwa odszkodowanie za poniesioną szkodę i zadośćuczynienie za doznaną krzywdę wynikłe z wydania lub wykonania orzeczenia albo decyzji. Postępowanie w tej sprawie możemy podzielić na trzy etapy.
1. W pierwszej kolejności należy ustalić zdarzenie historyczne, które ma być podstawą dochodzonych roszczeń. Koniecznym jest skompletowanie dokumentów oraz dowodów potwierdzających krzywdę i szkodę powstałą na skutek działalności niepodległościowej . Jeżeli jesteśmy uprawnieni – możemy skorzystać z archiwów Instytutu Pamięci Narodowej występując z wnioskiem o przeprowadzenie kwerendy.
2. W oparciu o dokumenty archiwalne Sąd Okręgowy stwierdza nieważność orzeczenia, które było wydane wobec osoby represjonowanej. Prawomocne postanowienie o uznaniu orzeczenia za nieważne jest podstawą wniosku o odszkodowanie, zadośćuczynienie lub sfinansowanie upamiętnienia w przypadku osoby zmarłej. Dowiedz się więcej o uznaniu za nieważny wyroku za działalność na rzecz niepodległego bytu Państwa Polskiego.
3. W trzecim, ostatnim etapie należy wystąpić z wnioskiem o przyznanie zadośćuczynienia, lub odszkodowania. We wniosku należy wskazać uprawnione osoby, oznaczyć wysokość dochodzonego odszkodowania i zadośćuczynienia, wykazać szkodę i krzywdę oraz uzasadnić swoje roszczenie. Właściwym do rozpoznania wniosku jest Sąd Okręgowy według aktualnego miejsca zamieszkania wnioskodawcy. Przeczytaj więcej o odszkodowaniu dla osób represjonowanych.
IPN - wyszukiwanie osób represjonowanych - wniosek
Jeżeli podejrzewasz, iż w archiwach IPN mogą znajdować się dokumenty dotyczące ciebie lub osób najbliższych (również zmarłych), musisz wszcząć postępowanie administracyjne w sprawie udostępnienia do wglądu dokumentów. Postępowanie wszczyna się na wniosek osoby zainteresowanej złoży na formularzu urzędowym.
Do wniosku należy dołączyć m.in.:
– odpis skrócony aktu zgonu osoby zmarłej, postanowienie sądu o uznaniu za zmarłego lub o stwierdzeniu zgonu. W przypadku gdy śmierć osoby jest faktem znanym organowi z urzędu, można odstąpić od przedstawienia dowodów, które potwierdzają zgon;
– dokumenty, które potwierdzają pokrewieństwo bądź powinowactwo osoby wnioskującej ze zmarłą, takie jak odpisy aktów stanu cywilnego i dokumenty stwierdzające tożsamość lub ich uwierzytelnione kopie.
W sytuacji gdy wnioskującym jest krewny w linii bocznej – oświadczenie o braku wiedzy o osobie najbliższej zmarłego, którego wniosek dotyczy.
IPN archiwum online - miejsce i forma złożenia wniosku
Poszukiwanie dokumentów w IPN - pełnomocnictwo
W postępowaniu o udostępnienia dokumentów wnioskodawca może także działać przez pełnomocnika, a pełnomocnictwo powinno być udzielone na piśmie i dołączone do wniosku. Pełnomocnik może reprezentować wnioskodawcę również w postępowaniu odwoławczym, w przypadku negatywnego rozpoznania wniosku.
Zapraszamy do współpracy z naszą kancelarią adwokacką Krakowscy Adwokaci.
Poszukiwanie dokumentów w IPN - Kancelaria Adwokacka Krakowscy Adwokaci
W kancelarii Krakowscy Adwokaci oferujemy pełnomocnictwo oraz pomoc w procedurze składania wniosku do Instytutu Pamięci Narodowej. Wyjaśniamy niezrozumiałe kwestie i służymy pomocą prawną na każdym etapie. Zapraszamy do kontaktu.
Poszukiwanie dokumentów w IPN
W Kancelarii Adwokackiej Krakowscy Adwokaci pracują adwokaci świadczący pomoc prawną na każdym etapie w woj. małopolskim, w tym w poniższych miastach:
Poszukiwanie dokumentów w IPN Kraków, Tarnów, Nowy Sącz, Oświęcim, Chrzanów, Olkusz, Nowy Targ, Bochnia, Gorlice, Zakopane, Skawina, Wieliczka, Andrychów, Trzebina, Wadowice, Kęty, Myślenice, Libiąż, Brzesko, Limanowa, Rabka-Zdrój, Dąbrowa Tarnowska, Miechów, Brzeszcze, Niepołomice, Krynica-Zdrój, Bukowno, Krzeszowice, Sucha Beskidzka, Chełmek, Stary Sącz, Wolbrom, Mszana Dolna, Tuchów, Sułkowice, Dobczyce, Proszowice, Grybów, Maków Podhalański, Szczawnica, Piwniczna-Zdrój, Jordanów, Muszyna, Biecz, Kalwaria Zebrzydowska, Słomniki, Żabno, Szczucin, Skała, Zator.
