Opłaty związane z prowadzeniem działalności górniczej
Opłaty związane z prowadzeniem działalności górniczej – działalność górnicza wiąże się z koniecznością posiadania koncesji, której warunki muszą być ściśle przestrzegane. W przypadku wystąpienia jakichkolwiek naruszeń zostają na przedsiębiorcę nałożone opłaty wynikające z ustawy.
Opłaty związane z prowadzeniem działalności górniczej można podzielić na opłaty koncesyjne, eksploatacyjne, a także podwyższone i dodatkowe. W kancelarii adwokackiej Krakowscy Adwokaci świadczymy usługi prawne z zakresu prawa górniczego i geologicznego. Reprezentujemy naszych klientów w postępowaniach sądowych, negocjujemy warunki oraz oferujemy profesjonalne doradztwo prawne.
Zapraszamy do współpracy.
Czym jest działalność górnicza?
Zgodnie z ustawą z dnia 9 czerwca 2011 r. Prawo geologiczne i górnicze działalność górnicza obejmuje „wykonywanie, utrzymywanie, zabezpieczanie lub likwidowanie wyrobisk górniczych oraz zwałowanie nadkładu w odkrywkowych zakładach górniczych w związku z działalnością regulowaną ustawą”. Podejmowanie działalności górniczej jest możliwe tylko jeśli nie narusza ona przeznaczenia nieruchomości, które określone zostało w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego i w odrębnych przepisach. Jeśli natomiast nie ma miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, to działalność górniczą można wykonywać jeśli nie narusza ona sposobu wykorzystywania nieruchomości, który został ustalony w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy i w odrębnych przepisach.
Czym jest własność górnicza?
Własność górnicza obejmuje złoża:
– węglowodorów,
– węgla brunatnego i kamiennego,
– metanu występującego jako kopalina towarzysząca,
– rud żelaza,
– rud metali w stanie rodzimym i metali z wyjątkiem darniowych,
– rud pierwiastków promieniotwórczych,
– siarki rodzimej,
– soli potasowej, potasowo-magnezowej, kamiennej,
– kamieni szlachetnych,
– gipsu i anhydrytu,
– gazów szlachetnych,
– pierwiastków ziem rzadkich,
– wód leczniczych, termalnych i solanek
bez względu na miejsce ich występowania. Złoża kopalin, które nie zostały wcześniej wymienione, są objęte prawem własności nieruchomości gruntowej. Własność górnicza obejmuje również części górotworu położone poza granicami przestrzennymi nieruchomości gruntowej, w szczególności znajdujące się w granicach obszarów morskich Rzeczypospolitej Polskiej.
Opłata eksploatacyjna - prawo górnicze i geologiczne
Przedsiębiorca, który posiada koncesję na poszukiwanie lub rozpoznawanie kompleksu podziemnego składowania dwutlenku węgla, koncesję na poszukiwanie lub rozpoznawanie złoża kopaliny albo koncesję na poszukiwanie i rozpoznawanie złoża węglowodorów oraz wydobywanie ich ma obowiązek wnieść ustaloną w koncesji opłatę jako iloczyn stawki opłaty oraz wyrażonej w kilometrach kwadratowych powierzchni terenu objętego koncesją.
Wysokość opłaty koncesyjnej - prawo górnicze
Stawka opłaty za działalność w zakresie poszukiwania złóż kopalin za kilometr kwadratowy wynosi dla węgla brunatnego 260,66 zł, dla węgla kamiennego i rud uranu 651,58 zł, a dla pozostałych kopalin stanowiących własność górniczą z wyłączeniem węglowodorów 130,26 zł. Stawki opłaty za działalność eksploatacyjną polegającą na rozpoznawaniu złóż kopalin bądź łącznie za działalność polegającą na poszukiwaniu i rozpoznawaniu złóż kopalin wynoszą dwukrotność powyższych. Opłaty za działalność eksploatacyjną opierającą się na poszukiwaniu i rozpoznawaniu złóż węglowodorów za kilometr kwadratowy wynoszą 244,98 zł, a za działalność polegającą na poszukiwaniu kompleksu podziemnego składowania dwutlenku węgla wynoszą 126,42 zł. Powyższe opłaty eksploatacyjne mają charakter jednorazowy.
Opłata eksploatacyjna - ile wynosi?
Przedsiębiorca, który posiada koncesję na wydobycie kopaliny ze złoża, a w przypadku koncesji na poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie złoża węglowodorów posiada decyzję inwestycyjną, musi uiścić opłatę eksploatacyjną. Opłata eksploatacyjna jest ustalana jako iloczyn jej stawki i ilości kopaliny, która została wydobyta ze złoża bilansowego i pozabilansowego. Stawki opłat eksploatacyjnych są ściśle określone dla poszczególnych rodzajów kopalin i można sprawdzić je w załączniku do ustawy. W przypadku kopaliny towarzyszącej oraz współwystępującej wydobytej ze złoża węglowodorów stawka opłaty eksploatacyjnej wynosi 50%.
Opłata za brak koncesji a opłata za przekroczenie warunków posiadanej koncesji
Prowadzenie działalności górniczej niezgodnie z przepisami może prowadzić do nałożenia kar administracyjnych w istotnej wysokości (np. od 40 000 zł). W tym zakresie należy rozróżnić działalność prowadzoną bez dopełnienia formalności w postaci braku uzyskania koncesji lub nie zatwierdzenie bądź nie zgłoszenie projektu robót geologicznych – w takich przypadkach jest ustalana opłata podwyższona. Natomiast w przypadku naruszenia postanowień posiadanej koncesji przez przedsiębiorcę musi on uiścić opłatę dodatkową.
Opłata podwyższona za prowadzenie eksploatacji bez koncesji
Jeśli przedsiębiorca wykonuje działalność górniczą bez koncesji lub bez zatwierdzonego albo podlegającego zgłoszeniu projektu prac geologicznych, podlega opłacie podwyższonej. Opłata podwyższona za:
– poszukiwanie lub rozpoznawanie kompleksu podziemnego składowania dwutlenku węgla wynosi 50000 zł za każdy kilometr kwadratowy powierzchni terenu objętego tą działalnością, a rozpoczęty kilometr kwadratowy powierzchni terenu liczy się jako cały,
– poszukiwanie lub rozpoznawanie złóż kopalin określonych wynosi 50000 zł za każdy kilometr kwadratowy powierzchni terenu objętego działalnością, a rozpoczęty kilometr kwadratowy liczy się jako cały,
– wykonywanie robót geologicznych to 40000 zł za każdy kilometr kwadratowy powierzchni terenu, a rozpoczęty kilometr kwadratowy liczy się jako cały.
Dodatkowo podziemne bezzbiornikowe magazynowanie substancji, podziemne składowanie odpadów oraz podziemne składowanie dwutlenku węgla ustala się w wysokości dwustukrotnej stawki opłaty dla danego rodzaju, pomnożonej przez ilość zatłoczonej bez koncesji substancji lub składowanych bez koncesji odpadów bądź dwutlenku węgla.
Decyzja ustalająca wysokość opłaty podwyższonej nie może zostać wydana po upływie 5 lat od końca roku, kiedy doszło do naruszenia przepisów górniczych. Od decyzji ustalającej wysokość opłaty podwyższonej przysługuje odwołanie.
Opłata dodatkowa za przekroczenie warunków posiadanej koncesji lub projekcie robót geologicznych
W przypadku rażącego naruszenia warunków koncesji przyznanej przedsiębiorcy organ koncesyjny może cofnąć koncesję. Także działalność wykonywana przy rażącym naruszeniu warunków koncesji najczęściej skutkuje koniecznością wniesienia opłaty dodatkowej. Taka sama opłata jest należna za rażące naruszenie warunków zgłoszonego lub zatwierdzonego projektu robót geologicznych. Jest to opłata niezależna od pozostałych opłat, ustalana przez organ koncesyjny bądź organ administracji geologicznej w formie decyzji od której przysługuje odwołanie.
Opłata dodatkowa za:
– poszukiwanie bądź rozpoznawanie złóż kopalin wynosi pięciokrotność stawki opłaty dla określonego rodzaju kopaliny za każdy kilometr kwadratowy powierzchni terenu objętego tą działalnością, a rozpoczęty kilometr kwadratowy liczy się jako cały,
– poszukiwanie lub rozpoznawanie kompleksu podziemnego składowania dwutlenku węgla wynosi pięciokrotność stawki opłaty za działalność w zakresie poszukiwania lub rozpoznawania kompleksu podziemnego składowania dwutlenku węgla za każdy kilometr kwadratowy objęty tą działalnością, a rozpoczęty kilometr kwadratowy liczy się jako cały,
– wykonywanie robót geologicznych to 10 000 zł za każdy kilometr kwadratowy powierzchni terenu, a rozpoczęty kilometr kwadratowy liczy się jako cały,
– wydobywanie kopalin ustala się w wysokości pięciokrotnej stawki opłaty eksploatacyjnej dla danego rodzaju kopaliny, pomnożonej przez ilość wydobytej w ten sposób kopaliny.
Dodatkowo podziemne bezzbiornikowe magazynowanie substancji, podziemne składowanie odpadów oraz podziemne składowanie dwutlenku węgla ustala się w wysokości pięciokrotnej stawki opłaty dla danego rodzaju pomnożonej przez ilość zatłoczonej tak substancji bądź ilość składowanych w ten sposób odpadów i dwutlenku węgla.
Opłata podwyższona za prowadzenie działalności górniczej bez koncesji - ustawa
Jeśli podmiot nie posiada koncesji i nie zgłosił organowi nadzoru górniczego zamiaru wydobywania kopaliny w celu zaspokojenia swoich potrzeb, to może zostać objęty naliczeniem opłaty podwyższonej. Ustalenie opłaty podwyższonej jest zasadne w przypadku nieposiadania koncesji na wydobycie kopaliny, pozwolenia na budowę, zatwierdzonego projektu robót geologicznych, pozwolenia wodnoprawnego czy decyzji w sprawie rekultywacji i zagospodarowania gruntów. Należy podkreślić, że nie jest oczywiste, czy każdorazowe oddzielenie kopaliny od złoża, jak w przypadku niwelacji terenu lub wykopów budowlanych w ramach prac inwestycyjnych, stanowi „wydobycie” w rozumieniu art. 15 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. – Prawo geologiczne i górnicze, a więc czy wymaga koncesji. Nie bez znaczenia jest w tej sytuacji zamiar podmiotu zajmującego się odłączeniem kopaliny. Należy pamiętać, że „wydobycie” kopalin jest zwrotem posiadającym obszerny dorobek w orzecznictwie sądowym. Każdorazowo – przygotowując odwołanie od decyzji ustalającej opłatę podwyższoną – należy w sposób szczegółowy wykazać ww. okoliczności i ustalić, czy w przedmiotowej sprawie mamy do czynienia ze spełnieniem przesłanki wydobycia.
Opłata podwyższona za prowadzenie działalności górniczej bez koncesji - przykłady
Sądy wielokrotnie pochylały się nad sprawami dotyczącymi prowadzenia działalności górniczej bez koncesji i można zaobserwować następujące orzeczenia często powoływane w sprawach przed OUG i WUG:
1. Sądy akcentują, że niektóre prace mogą być objęte działalnością uregulowaną w innych gałęziach prawa administracyjnego. Przykładowo sąd podkreślał, że: Ustalenie opłaty podwyższonej za prowadzenie działalności górniczej bez koncesji na podstawie art. 140 ust. 3 pkt 3 p.g.g. jest zasadne w sytuacji, gdy osoba nie posiada „koncesji na wydobycie kopaliny, pozwolenia na budowę, pozwolenia wodnoprawnego, decyzji w sprawie rekultywacji i zagospodarowania gruntów, czy też zatwierdzonego projektu robót geologicznych, ani nie dokonała zgłoszenia zamiaru wydobycia kopaliny z działki”. – III SA/Gl 833/18 – Wyrok WSA w Gliwicach. W uzupełnieniu powyższego: jeśli podmiot nie posiada żadnych decyzji, które wynikają z przepisów zarówno ustawy Prawo geologiczne i górnicze, jak i innych ustaw (Prawo wodne, Prawo budowlane, ustawa o ochronie gruntów rolnych i leśnych), to tzw. wykonywanie wykopów na działce „jest równoznaczne z wykonywaniem działalności w zakresie wydobywania kopalin ze złóż bez wymaganej koncesji” i nie jest równoznaczne z robotami geologicznymi bądź innymi robotami, które polegają na przekształceniu powierzchni przedmiotowej nieruchomości. – III SA/Gl 335/18 – Wyrok WSA w Gliwicach. Powyższe wskazuje, że posiadanie jednej z wymienionych decyzji (w określonych przypadkach) jest przesłaną negatywną do ustalenia kary administracyjnej.
2. Nie oznacza to jednak, że posiadanie jakiejkolwiek z wymienionych decyzji zwalnia w sposób automatyczny z ryzyka wymierzenia kary administracyjnej. W jednym z ostatnich orzeczeń sąd administracyjny akcentował, że „jeśli prace wydobywcze stanowią jeden z etapów robót budowlanych, co do zasady nie powinno decydować się w ich sprawie bazując na ustawie Prawo geologiczne i górnicze, a jedynie na ustawie Prawo budowlane. Dlatego, w przypadku gdy spółka za zgodą gminy wykonuje prace polegające na wydobyciu kopaliny (piasku) w celu rozbiórki skarpy (nasypu), która znajdowała się na terenie działek, może to być rozumiane jako usunięcie odpadu powstałego w wyniku wykonywanych prac rozbiórkowych. Jest to istotna różnica, która musi być uwzględniana podczas analizy materiału dowodowego i podejmowania decyzji w sprawie.” – III SA/Gl 561/19 – Wyrok WSA w Gliwicach. I kolejne – mniej korzystne orzeczenie: „Podczas gdy dokonuje się projektu i budowy drogi dojazdowej, ale zakres wykonywanych robót wydobywczych na działkach wykracza poza ramy projektu budowlanego, to nie można przyjąć, że miało tu miejsce tylko wykonywanie posiadanego pozwolenia na budowę drogi.” W omawianej sprawie eksploatacja kopaliny przekraczała powierzchnię, która była wyznaczona w pozwoleniu na budowę, a powstające po eksploatacji kopaliny zostały wypełnione odpadami wydobywczymi, gruzem żelbetonowym oraz drobnym gruzem budowlanym. Podczas analizy materiału dowodowego uznano wykonane czynności za działalność górniczą opierającą się na wydobyciu kopaliny. „Z wydobyciem mamy do czynienia wówczas, gdy substancja została odłączona od złoża – a to jest bezsporne wobec ustaleń organów i jednoznacznie wynika z całości dokumentacji zebranej w aktach sprawy w tym m.in. z zeznań świadków.” – III SA/Gl 931/19 – Wyrok WSA w Gliwicach.
Opłaty związane z prowadzeniem działalności górniczej - Kancelaria Adwokacka Krakowscy Adwokaci
W naszej kancelarii adwokackiej Krakowscy Adwokaci oferujemy reprezentowanie klientów w postępowaniach sądowych w sprawie opłaty podwyższonej za prowadzenie eksploatacji bez koncesji, jak również pomagamy uzyskać koncesję i udzielamy porad prawnych z zakresu prawa górniczego i geologicznego. Zapraszamy do kontaktu.
Opłaty związane z prowadzeniem działalności górniczej
W Kancelarii Adwokackiej Krakowscy Adwokaci pracują adwokaci świadczący pomoc prawną w zakresie uzyskiwania koncesji oraz opłat z nią związanych w woj. małopolskim, w tym w poniższych miastach:
Opłaty związane z prowadzeniem działalności górniczej Kraków, Tarnów, Nowy Sącz, Oświęcim, Chrzanów, Olkusz, Nowy Targ, Bochnia, Gorlice, Zakopane, Skawina, Wieliczka, Andrychów, Trzebina, Wadowice, Kęty, Myślenice, Libiąż, Brzesko, Limanowa, Rabka-Zdrój, Dąbrowa Tarnowska, Miechów, Brzeszcze, Niepołomice, Krynica-Zdrój, Bukowno, Krzeszowice, Sucha Beskidzka, Chełmek, Stary Sącz, Wolbrom, Mszana Dolna, Tuchów, Sułkowice, Dobczyce, Proszowice, Grybów, Maków Podhalański, Szczawnica, Piwniczna-Zdrój, Jordanów, Muszyna, Biecz, Kalwaria Zebrzydowska, Słomniki, Żabno, Szczucin, Skała, Zator.
