Nieprawidłowe prowadzenie dokumentacji medycznej
Właściwe dokumentowanie wszystkich istotnych informacji związanych z leczeniem pacjenta, w jego indywidualnej dokumentacji medycznej, jest nie tylko obowiązkiem wynikającym z przepisów prawa, ale również jednym z praw pacjenta.
Nieprawidłowości w prowadzonej dokumentacji mogą wynikać zarówno z braków w dokumentacji, całkowitym zaniechaniu prowadzenia części lub całości dokumentacji, dokumentowaniu nieprawdziwych zdarzeń i okoliczności bądź przerabianiu dokumentów.
Obowiązek prowadzenia dokumentacji medycznej przez podmioty medyczne
Dokumentacja medyczna stanowi zapis czynności podjętych przez podmioty medyczne w ramach udzielania świadczeń zdrowotnych, zaleceń i postanowień odnośnie dalszych etapów leczenia. Prowadzenie dokumentacji medycznej jest obowiązkowe, a prawidłowe wypełnianie tego obowiązku przekłada się na ochronę życia i zdrowia pacjenta. Każdy szpital, przychodnie i placówki prywatne i publiczne muszą obowiązkowo prowadzić i przechowywać dokumentacje medyczne swoich pacjentów. Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dn. 6 kwietnia 2020 r. w sprawie rodzajów, zakresu i wzorów dokumentacji medycznej oraz sposobu jej przetwarzania od 1 stycznia 2021 r. dokumentacja medyczna może być prowadzona zarówno w postaci papierowej jak i elektronicznej.
Fałszowanie dokumentacji medycznej
Fałszowanie dokumentacji medycznej odbywa się poprzez przerobienie lub podrobienie dokumentu. Podrobienie dokumentu oznacza sporządzenie go przez osobę nieuprawnioną zachowując przy tym pozory autentyczności. Dokument jest podrobiony gdy nie pochodzi od osoby w imieniu której został sporządzony lub nie został wydany z zachowaniem właściwej procedury. Przerobienie od podrobienia różni się zaś tym, że polega na zmianie treści dokumentu na inną niż autentyczna przez osobę do tego nieuprawnioną. Jeśli jednak treść w dokumencie medycznym zostaje zmieniona przez osoby od których on pochodzi, nie uznaje się tego za przerobienie. Takie zachowanie może jednak stanowić poświadczenie nieprawdy. Wystarczy, że sprawca zrealizuje jedno z powyższych przestępstw by pociągnąć go do odpowiedzialności karnej. W przypadku gdy sprawca swoim zachowaniem zrealizował znamiona kilku czynów zabronionych (popełnił kilka przestępstw), może dojść do tzw. zbiegu przestępstw
Fałszowanie dokumentacji medycznej - odpowiedzialność karna lekarza za fałszowanie dokumentacji medycznej
Fałszowanie dokumentacji medycznej kodeks karny
Artykuł 270. Kodeksu Karnego stanowi, że każdy, kto podrabia bądź przerabia dokumenty w celu użycia go za autentyczny, lub używa takiego dokumentu jako autentycznego, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności lub karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat. Tę samą karę stosuje się w przypadku osób, które wypełniają blankiet opatrzony cudzym podpisem i działają niezgodnie z wolą osoby podpisanej i na jej szkodę. Karalne jest również przygotowanie do takiego przestępstwa – sprawca podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności lub karze pozbawienia wolności do 2 lat.
Artykuł 271. Kodeksu Karnego odnosi się natomiast do poświadczania nieprawdy co do okoliczności mającej znaczenie prawne w dokumentacji. Jest to tak zwany fałsz intelektualny i polegać może na potwierdzeniu okoliczności, które nie miały miejsca, lub też na ich modyfikacji lub zatajeniu. W przypadku gdy osoba poświadcza nieprawdę podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do 5 lat. W przypadku mniejszej wagi osoba poświadczająca nieprawdę podlega grzywnie lub karze ograniczenia wolności.
Innym przestępstwem jest wyłudzenie poświadczenia nieprawdy. Polega ono na wprowadzeniu w błąd osoby uprawnionej do wystawienia dokumentu celem uzyskania dokumentu poświadczającego nieprawdę. W tym przypadku osoba wystawiająca dokument nie ma świadomości, iż poświadcza nieprawdę. Jest to tzw. „fałsz pośredni” powstały na skutek wyłudzenia poświadczenia nieprawdy. Każdy, kto podstępnie wprowadza w błąd podmiot medyczny, żeby wyłudzić w ten sposób poświadczenie nieprawdy podlega karze pozbawienia wolności do lat 3, zgodnie z art. 272. Kodeksu Karnego.
Poświadczenie nieprawdy w celu osiągnięcia korzyści majątkowej lub osobistej
Artykuł 271. Kodeksu Karnego w paragrafie trzecim stanowi, że jeśli osoba poświadcza nieprawdę w dokumencie co do okoliczności mającej znaczenie prawe w celu osiągnięcia korzyści majątkowej bądź osobistej podlega jeszcze surowszej odpowiedzialności. W takim przypadku przewidziana ustawowo kara wynosi od 6 miesięcy do 8 lat pozbawienia wolności.
Brak dokumentacji medycznej - konsekwencje
Poza skrajnymi przypadkami nieprawidłowości w dokumentacji medycznej na skutek czynów zabronionych, błędna lub niepełna dokumentacja medyczna może być następstwem zgubienia, kradzieży bądź zniszczenia. Takie zdarzenia niosą za sobą konsekwencje związane z tzw. naruszeniami formalnymi. Prawidłowość prowadzenia dokumentacji medycznej może podlegać kontroli Rzecznika Praw Pacjenta bądź Narodowego Funduszu Zdrowia. Błędy i braki w dokumentacji mogą rodzić konsekwencje finansowe i wiązać się z karami.
Należy też pamiętać o tym, że niezależnie od odpowiedzialności karnej i administracyjnej osoby lub podmiotu obowiązanego do prowadzenia dokumentacji medycznej, pacjent może również żądać odszkodowania lub zadośćuczynienia za to, że dane o jego stanie zdrowia wpadły w ręce osób nieuprawnionych bądź uległy zniszczeniu.
Nieprawidłowe prowadzenie dokumentacji medycznej - Kancelaria Adwokacka Krakowscy Adwokaci
W ramach praktyki kancelarii oferujemy wsparcie prawne zarówno podmiotom udzielającym świadczeń zdrowotnych, osobom wykonującym zawody medyczne, jak i pacjentom pokrzywdzonym nieprawidłowym postępowaniem podmiotów wykonujących działalność leczniczą.
Nieprawidłowe prowadzenie dokumentacji medycznej
W kancelarii adwokackiej Krakowscy Adwokaci profesjonalnie świadczymy pomoc prawną w sytuacjach nieprawidłowego prowadzenia dokumentacji medycznej. Oferujemy swoje usługi w miastach woj. małopolskiego: Kraków, Tarnów, Nowy Sącz, Oświęcim, Chrzanów, Olkusz, Nowy Targ, Bochnia, Gorlice, Zakopane, Skawina, Wieliczka, Andrychów, Trzebina, Wadowice, Kęty, Myślenice, Libiąż, Brzesko, Limanowa, Rabka-Zdrój, Dąbrowa Tarnowska, Miechów, Brzeszcze, Niepołomice, Krynica-Zdrój, Bukowno, Krzeszowice, Sucha Beskidzka, Chełmek, Stary Sącz, Wolbrom, Mszana Dolna, Tuchów, Sułkowice, Dobczyce, Proszowice, Grybów, Maków Podhalański, Szczawnica, Piwniczna-Zdrój, Jordanów, Muszyna, Biecz, Kalwaria Zebrzydowska, Słomniki, Żabno, Szczucin, Skała, Zator.
