Nazwisko dziecka po rozwodzie rodziców – o jakich formalnościach pamiętać?

Nazwisko dziecka nie ulega zmianie po rozwodzie rodziców. Pewne komplikacje mogą pojawić się jednak, gdy potomek przyjdzie na świat po sądowym rozwiązaniu małżeństwa. W takiej sytuacji o nazwisku małoletniego zadecyduje czas, jaki upłynął od uzyskania rozwodu przez matkę i jej byłego męża.

Na początku warto przypomnieć, jak nadaje się nazwiska dzieciom urodzonym w Polsce w związkach małżeńskich. Najczęściej potomek przyjmuję tę samą godność, którą noszą jego rodzice. W przypadku, gdy małżonkowie mają różne nazwiska, wówczas noworodek otrzymuje jedno z nich (wskazane wcześniej przez rodziców w odpowiednim oświadczeniu, sporządzonym tuż przed zawarciem związku małżeńskiego lub przed rejestracją pierwszego dziecka). Istnieje także możliwość nadania nazwiska dwuczłonowego – utworzonego z połączenia nazwisk matki i ojca.  W taki sposób nazywane są także dzieci, których rodzice nie złożyli wcześniej zgodnych oświadczeń w sprawie nazwiska, jakie mają przyjmować ich potomkowie (dotyczy to par pozostających w nieformalnych związkach). Możliwość zmiany tak utworzonego nazwiska powstaje z chwilą urodzenia się pierwszego wspólnego dziecka. Wówczas rodzice muszą złożyć przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego odpowiednie oświadczenie.

Po rozwodzie małżonków, nazwisko ich dziecka nie ulega automatycznej zmianie. Jeśli
z jakiegoś powodu, osoba małoletnia ma po rozwiązaniu małżeństwa swoich rodziców nazywać się inaczej niż do tej pory, niezbędne będzie dopełnienie kilku formalności.

Zmiana nazwiska dziecka po rozwodzie rodziców

W przypadku dzieci urodzonych w trakcie związku małżeńskiego, zmiana ich nazwiska po rozwodzie rodziców jest możliwa tylko w przypadku uzyskania zgód matki i ojca. Ponadto, niezbędne będzie pozwolenie od samego dziecka, jeśli ukończyło ono 13. rok życia.

Zgoda danego rodzica na zmianę nazwiska dziecka nie jest wymagana, jeśli ten został pozbawiony władzy rodzicielskiej lub nie ma pełnej zdolności do czynności prawnych. Zdarza się także, że otrzymanie zgody któregoś z rodziców jest z jakiegoś powodu niezwykle trudne. W takich sytuacjach można zwrócić się do sądu opiekuńczego z wnioskiem o nadanie potomkowi odpowiedniego nazwiska. Aby sąd przychylił się do takiej prośby, musi być ona jednak odpowiednio umotywowana.

Nazwisko dziecko urodzonego w okresie 300 dni od uzyskania rozwodu

Sytuacja z nazwiskiem dziecka nieco komplikuje się, gdy przyjdzie ono na świat w ciągu 300 dni od rozwiązania małżeństwa (licząc od dnia uprawomocnienia wyroku sprawy rozwodowej). Wówczas, bez względu na to, kto jest biologicznym ojcem noworodka, przyjmie on nazwisko poprzedniego męża matki. Dzieje się tak ze względu na obowiązującą w Polsce zasadę domniemania ojcostwa. Jeśli dziecko ma nosić nazwisko swojego rzeczywistego ojca, konieczne będzie wniesienie pozwu o zaprzeczenie ojcostwa byłego męża, a w trakcie postępowania wykonanie testu DNA dla celów dowodowych. Po uzyskaniu takiego zaprzeczenia, należy następnie udać się do urzędu stanu cywilnego w celu złożenia wniosku o nadanie dziecku odpowiedniego nazwiska.

Nazwisko dziecko urodzonego po upłynięciu okresu 300 dni od uzyskania rozwodu

Jeśli dziecko urodziło się po upływie okresu 300 dni od uzyskania rozwodu, wówczas nie ma potrzeby zaprzeczania ojcostwa byłego męża. Para, która może żyć w nieformalnym związku, udaje się w takiej sytuacji do urzędu stanu cywilnego i tam uznaje ojcostwo biologicznego ojca. Jednocześnie rodzice wskazują, jakie nazwisko ma nosić dziecko.