Dziedziczenie
Dziedziczenie to przejście majątku, który należał do spadkodawcy na spadkobiercę, w wyniku śmierci osoby fizycznej. Kodeks cywilny normuje zagadnienia związanie z dziedziczeniem. Rozróżnia dziedziczenie ustawowe oraz testamentowe. Zasady dziedziczenia jasno określa gałąź prawa zwana prawem spadkowym. Nasza Kancelaria Adwokacka w Krakowie oferuje pomoc prawną w zakresie tego działu prawa cywilnego. Zapraszamy do kontaktu.
Dziedziczenie ustawowe
Dziedziczenie ustawowe jest jednym ze sposobów dziedziczenia (obok dziedziczenia testamentowego). Statystycznie stanowi ono najczęstszy sposób dziedziczenia w Polsce – bo około 90%. Powstało aby zminimalizować problemy związane z dzieleniem majątku.
Z dziedziczeniem ustawowym mamy do czynienia w dwóch przypadkach:
– w sytuacji gdy spadkodawca nie pozostawił po sobie testamentu.
– w sytuacji gdy żadna z osób powołanych w testamencie do spadku nie może, lub też nie chce być spadkobiercą.
Dziedziczenie ustawowe kolejność
Dziedziczenie ustawowe charakteryzuje się ścisłym zapisem. Obowiązujące przepisy wskazują, kto, w jakiej części i kolejności oraz na jakich zasadach odziedziczy spadek. Zgodnie z art. 931-935 kodeksu cywilnego spadkobierców ustawowych dzielimy na kilka grup:
I grupa – małżonek i dzieci spadkodawcy (jeżeli dziecko zmarło przed otwarciem spadku, to w jego miejsce wchodzą jego zstępni).
II grupa – małżonek, rodzice i rodzeństwo spadkodawcy. Gdy spadkodawca w momencie śmierci nie był w związku małżeńskim, to rodzice spadkodawcy są wyłącznymi spadkobiercami. Możliwe jest również samodzielne dziedziczenie przez małżonka, jeżeli rodzice spadkodawcy nie dożyli otwarcia spadku, a nie miał on rodzeństwa. Jeżeli jedno z rodziców spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada rodzeństwu spadkodawcy w częściach równych. I konsekwentnie, jeżeli którekolwiek z rodzeństwa spadkodawcy nie dożyło otwarcia spadku pozostawiając zstępnych, udział spadkowy, który by mu przypadał, przypada jego zstępnym.
III grupa – dziadkowie spadkodawcy, ewentualnie zstępni dziadków.
IV grupa – pasierbowie, czyli dzieci małżonka spadkodawcy, ale pod warunkiem, że w momencie otwarcia spadku ich rodzice już nie żyją.
V grupa – gmina ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy, oraz Skarb Państwa.
Każda kolejna grupa osób uprawnionych do dziedziczenia ustawowego jest brana pod uwagę – kiedy brak jest osób uprawnionych do dziedziczenia z grupy poprzedniej.
Dziedziczenie a separacja i rozwód
Jeżeli orzeczono prawomocnie rozwód, to małżonek z którym się rozwiedliśmy, nie będzie dziedziczył w drodze dziedziczenia ustawowego. Jeżeli jednak sporządziliśmy wcześniej testament w którym rozrządziliśmy na rzecz małżonka, z którym się rozwiedliśmy – celem pozbawienia go dziedziczenia należy ten testament odwołać. Ważną kwestią jest również separacja między małżonkami. Separacja faktyczna (rozejście się małżonków bez uregulowania kwestii prawnych) nie ma żadnej mocy prawnej i w żaden sposób nie zmienia zasad dziedziczenia po małżonku. W przypadku separacji prawnej, która nastąpiła na podstawie orzeczenia sądu, małżonkowie nie dziedziczą po sobie na normalnych zasadach. Z punktu widzenia prawa spadkowego osoby takie traktowane są jakby były po rozwodzie.
Zachowek a dziedziczenie ustawowe
Zachowek to część spadku, która przysługuje bliskim osobom spadkobiercy, bez względu na fakt, czy powołał je on do spadku. W sytuacji gdy taka osoba nie otrzymała spadku o wartości równoważnej należnemu jej zachowkowi, to może żądać od spadkobiercy zapłaty odpowiedniej kwoty. W przypadku dziedziczenia ustawowego, spadkobierca jest uprawniony jednocześnie do zachowku, z reguły w takich przypadkach nie ma potrzeby zapłaty zachowku – mają miejsce jednak wyjątki. Przy obliczaniu zachowku do spadku dolicza się m.in. darowizny dokonane przez spadkodawcę. Przepisy szczegółowo regulują to, jakie darowizny podlegają zaliczeniu, a jakie nie są brane pod uwagę.
Dziedziczenie testamentowe
Testament daje możliwość rozrządzenia majątkiem na wypadek śmierci. Dziedziczenie testamentowe polega na przekazaniu spadku na podstawie testamentu spisanego przez spadkodawcę przed jego śmiercią. Ma do tego prawo każda osoba, która posiada pełną zdolność do czynności prawnych (czyli nie jest osobą małoletnią bądź częściowo/całkowicie ubezwłasnowolnioną). Najbardziej powszechne formy testamentu to testament pisemny (sporządzony w całości pismem ręcznym, zawierający datę oraz podpis spadkodawcy) oraz testament notarialny.
Spadkodawca może odwołać sporządzony wcześniej testament. Dokument testamentu może zostać przez niego zniszczony, lub pozbawiony cech, które wpływają na jego ważność. Akceptowalne jest również wniesienie zmian w testamencie, z których wynikać będzie wola odwołania jego postanowień.
Możliwa jest również zmiana sporządzonego uprzednio testamentu. W sytuacji kiedy spadkodawca sporządził nowy testament, nie zaznaczając w nim, że poprzedni odwołuje, wówczas odwołaniu ulegają tylko te postanowienia poprzedniego testamentu, których pogodzić nie można z treścią nowego.
Kancelaria Adwokacka Krakowscy Adwokaci
W ramach praktyki naszej kancelarii adwokackiej Krakowscy Adwokaci oferujemy wsparcie prawne dotyczące dziedziczenia. Zajmujemy się także pozostałymi sprawami Prawa Spadkowego.
Dziedziczenie - prawo spadkowe
W kancelarii adwokackiej Krakowscy Adwokaci oferujemy pomoc prawną w sytuacjach dotyczących dziedziczenia. Oferujemy swoje usługi w miastach woj. małopolskiego: zachowek Kraków, Tarnów, Nowy Sącz, Oświęcim, Chrzanów, Olkusz, Nowy Targ, Bochnia, Gorlice, Zakopane, Skawina, Wieliczka, Andrychów, Trzebina, Wadowice, Kęty, Myślenice, Libiąż, Brzesko, Limanowa, Rabka-Zdrój, Dąbrowa Tarnowska, Miechów, Brzeszcze, Niepołomice, Krynica-Zdrój, Bukowno, Krzeszowice, Sucha Beskidzka, Chełmek, Stary Sącz, Wolbrom, Mszana Dolna, Tuchów, Sułkowice, Dobczyce, Proszowice, Grybów, Maków Podhalański, Szczawnica, Piwniczna-Zdrój, Jordanów, Muszyna, Biecz, Kalwaria Zebrzydowska, Słomniki, Żabno, Szczucin, Skała, Zator.
