Dobrowolne poddanie się odpowiedzialności w prawie karnym skarbowym.
Jak wygląda postępowanie?

Dobrowolne poddanie się odpowiedzialności (DPO) w prawie karnym skarbowym uzależnione jest od dwóch organów. To jak wygląda postępowanie postaramy się przybliżyć niniejszym wpisem. Wstępna weryfikacja następuje na etapie postępowania przygotowawczego i wykonuje ją finansowy organ postępowania, natomiast ostateczna decyzja należy do sądu. Co istotne, z inicjatywą występuje jednak sam sprawca. O możliwości złożenia przez sprawcę wniosku organ postępowania przygotowawczego zobowiązany jest pouczyć jeszcze przed pierwszym przesłuchaniem. Finansowy organ postępowania (np. naczelnik urzędu skarbowego lub naczelnik urzędu celno-skarbowego) może przyjąć od sprawcy wniosek o zezwolenie na dobrowolne poddanie się odpowiedzialności.  Przepisy dopuszczają złożenie takiego wniosku pisemnie bądź ustnie (do protokołu).

Do wniosku należy dołączyć potwierdzenia uiszczenia wymaganych należności (równowartość uszczuplonej należności publicznoprawnej – podatku, równowartość kary grzywny oraz co najmniej zryczałtowaną równowartość kosztów postępowania). W przypadku jeżeli za zarzucany sprawcy czyn zabroniony przewidziany jest obligatoryjny przepadek  przedmiotów, do wniosku należy również dołączyć zgodę na taki przepadek (jeżeli jest to niemożliwe – należy uiścić kwotę w wysokości równowartości tych przedmiotów). Jeżeli przepadek nie jest obowiązkowy, kwestia zakresu zgody na przepadek/kwoty uiszczonej jako równowartość  przedmiotów podlegających przepadkowi, zostaje ustalona w negocjacjach sprawcy z organem postępowania przygotowawczego i może dotyczyć jedynie części tych przedmiotów lub części kwoty.

Przed upływem 1 miesiąca od złożenia wniosku o wyrażenie zgody na DPO, sprawca może cofnąć swój wniosek. Cofnięcie wniosku jest jednak niemożliwe po wniesieniu do sądu przez finansowy organ postępowania wniosku o udzielenie zezwolenia na poddanie się odpowiedzialności. W przypadku cofnięcia wniosku, ponowne jego złożenie przez sprawcę w tej samej sprawie jest niedopuszczalne.

Postępowanie przed sądem

Jeżeli finansowy organ postępowania przygotowawczego uzna, iż wniosek skierowany przez sprawcę spełnia wymogi formalne i zasługuje na uwzględnienie, kieruje on do sądu (zamiast aktu oskarżenia) wniosek o zezwolenie na dobrowolne poddanie się odpowiedzialności. W przypadku gdy organ odmówi wniesienia wniosku o udzielenie zezwolenia na DPO do sądu, zostanie wydane postanowienie, na które sprawcy służy zażalenie do organu nadrzędnego nad finansowym organem postępowania przygotowawczego.

W przypadku skierowania wniosku do sądu, ten orzeka na posiedzeniu, w którym ma prawo wziąć udział sprawca i jego obrońca. Nieobecność sprawcy i obrońcy (nieusprawiedliwiona) nie  stoi na przeszkodzie rozpoznania wniosku przez sąd. Jeżeli sąd przychyli się do wniosku organu postępowania przygotowawczego wyda wyrok zezwalający. Jeżeli zaś sąd uzna, iż nie zachodzą podstawy do uwzględnienia wniosku, zwróci sprawę finansowemu organowi postępowania przygotowawczego celem dalszego prowadzenia.

Więcej o dobrowolnym poddaniu się odpowiedzialności w poprzednim wpisie na blogu. Treść przepisów kodeksu karnego skarbowego dostępna jest pod poniższym linkiem:
http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU19990830930/U/D19990930Lj.pdf